Romanos en Galicia

Os romanos en Galicia

Á chegada dos romanos en Galicia, a cohesión territorial e social da cultura castrexa explica a gran resistencia dos galaicos á dominación romana, que durou ata un século (100 anos) cando os romanos xa dominaban toda a Hispania (Territorio da actual España), tal como se verifica por distintas crónicas romanas como as de Orosio, que no ano 137 a.C. o pretor Décimo Xuño Bruto iniciou unha campaña debido ás continuas incursións militares dos celtas galaicos en apoio aos lusitanos. Nesta campaña houbo que afrontar 60.000 gallaicoi no río Douro, convertendo a Roma en vencedores, polo que se chamou Gallaicus. Ese mesmo ano as legións romanas chegarían ao río Limia, rodeado por unha lenda onde os que o pasaban perderían a súa memoria, identificados como o río Lethes da mitoloxía romana, onde só se podía atravesar cando o pretor cruzouna e chamounos polos seus nomes. aos seus soldados para demostrar que non perdeu a memoria. Continuaron avanzando cara ao norte ata chegar ao río Miño onde os gallaicoi expulsaron aos romanos cara ao sur.

Durante 100 anos mantuvose a situación, sen que as expedicións romanas conseguiran entrar máis en territorio galaico. A situación continuaría así ata que no 63 a.C. o famoso Xulio César é nomeado Propraetor na Hispania Ulterior. No ano 61 a.C. retoma o avance cara ao norte penetrando na rexión lusitana (nome dunha provincia romana no oeste da Península Ibérica, situado entre o Guadiana eo Guadalquivir) e persoalmente lidera unha incursión mariña que desembarca en Brigantium, na parte da costa hoxe ocupada pola famosa cidade de A Coruña. Sen embargo no interior do territorio galaico continúa unha resistencia que endurece na súa última fase, durante a campaña de César Augusto entre 39 a.C e 24 a.C., na que a máis significativa foi a batalla de monte Medulio. Isto impediría a declaración da Pax Romana (Algo así como a paz que permitiría ao imperio Romano o desenvolvemento económico e a fin da expansión territorial) ata o 23 a.C. onde finalizarían as conquistas no territorio da actual Galicia e só faltaría rematar ca resistencia en áreas de fronteira cos pobos de astures y cántabros ata o 19 a.C.

Romanización en Galicia

Unha vez que se completaron as conquistas, comezou o proceso de romanización, que durou catro séculos, comezando entr o ano 64 d.C. e o 70 d.C., cando Vespasiano converteu os 451.000 gallaicoi en pobo romano (según Gayo Plinio Segundo, coñecido como Plinio el Viejo, foi un escritor, naturalista e militar latino), transformando os castros nas vilae e a poboación convertida incorporaría á súa cultura novas tecnoloxías como a arquitectura, a agricultura baseada no arado, o dereito romano ou a minería. Nótese que a minería mellora o sistema de extracción de metais coñecido como a ruína de montium, que consistía en cavar túneles nas montañas polos que se facía circular auga que erosionaba a rocha e transportaba minerais (en concreto, ouro). Foi unha das grandes razóns que impulsaron o interese de Roma neste territorio e levou a cabo unha romanización máis destacada que outros territorios de Hispania. Durante a romanización, algúns din que os celtas foron masacrados, pero como confirman os distintos escritos da época, convertéronse en romanos e abandoaron gradualmente moitos castros cara ás novas cidades e vilas máis modernas (se non foron convertidas).

Cultura celta e castrexa ca Romanización

A cohesión territorial e social definida polos celtas no territorio galaico permanecería ao longo da romanización, dando orixe á Gallaecia, nomeada así pola reforma de Diocleciano do ano 298 baixo unha única provincia segregada da Tarraconensis, formada principalmente por tres cidades: Lucus Augusti (Lugo), Bracara Augusta (Braga) e Asturica Augusta (Astorga) que pasarían a ser a cabeceira dos tres conventus (Lucensis, Bracarensis e Asturiacensis). Estas tres cidades foron unidas por calzadas e colocáronse ao longo destas rutas mansións e estacións de descanso para as tropas, o que deu lugar a numerosas vilas que sobreviviron ata hoxe. A provincia romana de Gallaecia, era moito máis extensa que a actual Galicia, que tamén incluía o norte de Portugal, así como Asturias, Cantabria e parte do que máis tarde serían os reinos de León e Castilla. Aínda que na lingua o substrato galaico orixinal acabaría disolvéndose en latín, quedaron parte nas raíces dos topónimos e dos antropónimos, así como algunhas palabras, no caso da relixión o fenómeno era o contrario, convertindose o cristianismo.

Monumentos romanos en galicia

Nesta páxina atoparás todas aquelas iglesias románicas, pontes romanos en Galicia, monumentos, termas, restos arqueolóxicos e moito máis sobre o legado romano.